Τι είναι η ύπνωση; Ρωτήστε δυο χιλιάδες ειδικούς. Σας εγγυώμαι πως θα λάβετε τουλάχιστον δυο χιλιάδες απαντήσεις… όλες τους είναι σωστές, ωστόσο υπάρχουν πολλές αντιπαραθέσεις, απαντήσεις όπως, «Δεν ξέρω», και αμφιλογίες. Εκείνη η ύπνωση που ισχύει, είναι ένα σημείο συμφωνίας, καθώς είναι το γεγονός ότι κάτι συμβαίνει ως αποτέλεσμα από αυτό. Οι ορισμοί προέρχονται από αυτό.
Οι ορισμοί που συμπεριλαμβάνονται προέρχονται από ποικίλες πηγές, όλες αυθεντίες στον τομέα αυτό. Κάποιοι είναι ερευνητές, κάποιοι είναι συγγραφείς και κάποιοι από αυτούς είναι κλινικοί. Σκεπτόμενοι τα επόμενα, θα δείτε πως το εύρος της σκέψης σε αυτό το μοναδικό θέμα είναι αχανές και ποικίλει:
«Ύπνωση είναι ένα ερώτημα της επιθυμίας να είσαι δεκτικός και ανοιχτός σε ιδέες, και να αφήνεις αυτές τις ιδέες να δράσουν πάνω σου χωρίς παραπομπές. Αυτές τις ιδέες τις λέμε υποβολές.» (WeitzenhofferandHilgard)
«Ύπνωση είναι η κατάσταση μιας ισχυρής προσοχής και δεκτικότητας σε μια ιδέα ή σε ένα σύνολο ιδεών.» (Erickson)
«Ύπνωση είναι μια συγκεκριμένη διαφοροποιημένη κατάσταση επιλεκτικής υπερβολικής ικανότητας αναφοράς στον εαυτό που προέρχεται από την συνδυαστική χρήση χαλάρωσης, επίτασης προσοχής και υποβολών.» (Ansari)
«Ύπνωση είναι μια κατάσταση σχετικά υψηλής επιρρέπειας σε υποβολές με κύρος.» (Hull)
«Ύπνωση είναι μια διαφοροποιημένη κατάσταση του οργανισμού η οποία συνήθως παράγεται από την επανάληψη των ερεθισμάτων στα οποία η υποβολή (δεν έχει σημασία πως ορίζεται) είναι πιο αποτελεσματική από ότι συνήθως.» (Marcuse)
«Ύπνωση είναι μια διαφοροποιημένη κατάσταση εντός των υποβολών, οι οποίες έχουν περιέργως αποτελεσματική επίδραση.» (Bowers)
«Ύπνωση είναι μια διαφορετική πτυχή μιας κατάστασης.» (Salter)
«Στην ύπνωση το υποσυνείδητο, έχοντας μη δυνατότητα να συμπεράνει, δέχεται και δρα πάνω σε οποιοδήποτε γεγονός ή υποβολή που έχει δοθεί από το συνειδητό.» (Caprioand Berger)
Είναι αρκετά, λέτε; Αυτή η λίστα είναι ατελείωτη! Ωστόσο, για να φανούν όλες οι απόψεις, οι παραπάνω φράσεις περιέχουν κοινά στοιχεία, κάποια από αυτά σχεδόν πάντα παρουσιάζονται σε οποιοδήποτε ορισμό: διαφοροποιημένη κατάσταση, συνειδητές/υποσυνείδητες λειτουργίες και υψηλή αναφορά.
Η κοινή λογική μας προτείνει πως εάν θέλουμε να επικοινωνούμε αποτελεσματικά ο ένας με τον άλλον, θα πρέπει να φτάσουμε σε συμφωνία όσον αφορά την κατανόησή της σημασίας των λέξεων. Βρίσκομαι σε αυτό το επάγγελμα πάρα πολύ καιρό για να μην έχω αναπτύξει τον δικό μου ορισμό για την ύπνωση. Τον προσφέρω εδώ όχι για να διαφωνήσω με τους αξιόλογους επαγγελματίες που ανέφερα παραπάνω, αλλά για να εξηγήσω περισσότερο την δική μου θέση (Kraizer).
Πιστεύω πως η ύπνωση ειναι μια διαδικασία, η οποία παράγει χαλάρωση, απόσπαση προσοχής από το συνειδητό νου, υψηλή πιθανότητα υποβολής και αυξημένη επίγνωση, επιτρέποντας την πρόσβαση στο υποσυνείδητο νου μέσω της φαντασίωσης. Επίσης, παράγει την ικανότητα να δοκιμαστούν οι σκέψεις και οι εικόνες ως αληθινές.
Για να είναι η διαδικασία αποτελεσματική, δύο συνιστώσες είναι απαραίτητες: Πίστη και προσδοκία. Στους φοιτητές μου, διδάσκω μια απλή φόρμουλα, ΠΙΣΤΗ+ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ=ΥΠΝΩΣΗ.
Όταν σκεφτόμαστε τη λέξη «πεποίθηση», συχνά τη σκεφτόμαστε στα πλαίσια των δογμάτων και θρησκειών. «Πιστεύω στην Αμερική.» «Πιστεύω πως οι εγκληματίες πρέπει να τιμωρούνται.» «Πιστεύω αυτά που λέει ο αρχηγός.» Αυτές οι δηλώσεις είναι, πραγματικά, δηλώσεις πεποίθησης. Ωστόσο, στο πιο βασικό επίπεδο, στη βαθύτερη έννοια, πίστη είναι η κατευθυντήρια αρχή, η οποία δίνει κατεύθυνση και νόημα στη ζωή. Τα πιστεύω μας διαμορφώνουν την βάση για τις αντιλήψεις που έχουμε για τον κόσμο.
Όταν πιστεύουμε κάτι ή πιστεύουμε σε κάτι, μεταφέρουμε ένα μήνυμα στον εγκέφαλο για το τι συμβαίνει. Ο εγκέφαλος με τη σειρά του δίνει εντολή στο σώμα πως να απαντήσει. Τα πιστεύω μας έχουν ισχυρή επιρροή στη ζωή μας. Θα αντιμετωπίσετε περισσότερα για αυτά στα επόμενα κεφάλαια.
Ο Αμερικανός κοινωνιολόγος W. I. Thomas ήταν ο πρώτος που όρισε το θεώρημα: «Εάν οι άνθωρποι ορίζουν τις καταστάσεις ως πραγματικές, είναι πραγματικές στις επιπτώσεις.» R. K. Merton, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Columbia της Αμερικής, επεξεργάστηκε αυτή την έννοια – την Αυτοεκπληρούμενη Προφητεία – τονίζοντας ότι όταν προβλέπουμε ένα γεγονός, η προσδοκία του γεγονότος αλλάζει την συμπεριφορά μας με έναν τρόπο έτσι ώστε να κάνουμε το γεγονός πιο πιθανό να συμβεί.
Όλοι έχουμε δει παραδείγματα αυτού του φαινομένου:
Σύμφωνα με τον Merton, η Αυτοεκπληρούμενη Προφητεία είναι στην αρχή, ένας λανθασμένος ορισμός ή πεποίθηση, για μια κατάσταση. Αυτή η λάθος πεποίθηση δημιουργεί μια νέα συμπεριφορά, η οποία κάνει την λάθος πεποίθηση να πραγματοποιείται. Ο κύκλος του λάθους διαιωνίζεται, για την «προφητεία», τα γεγονότα θα αναφέρονται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι ως απόδειξη ότι κάτι λάθος πήγαινε από την αρχή.
Γιατί η Αυτοεκπληρούμενη Προφητεία υπάρχει? Eίμαστε καθησυχασμένοι από την προγνωστική ακρίβεια, δεν μας αρέσει να βρισκόμαστε προ εκπλήξεων. Θέλουμε τους άλλους να είναι έτσι όπως περιμένουμε αυτοί να είναι-μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς.
Ως εκ τούτου, εάν ένα άτομο έχει την πίστη ότι μπορεί να υπνωτιστεί και υπάρχει η προσδοκία ότι θα υπνωτιστεί, τότε θα υπνωτίζεται-κάθε φορά.
ΜΥΘΟΙ, ΕΣΦΑΛΜΕΝΕΣ ΑΝΤΙΛΗΨΕΙΣ ΚΑΙ ΦΟΒΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΝΩΣΗ
Ο σπουδαίος ερευνητής ClarkHullείπε, «Όλες οι παρόμοιες επιστήμες έχουν προέλθει από τη μαγεία και δεισιδαιμονία, αλλά καμία δεν ήταν τόσο αργή όσο η ύπνωση στην αποτίναξη του κακού συσχετισμού της με την προέλευση.»
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είσαι εξοικειωμένος με τη στερεοτυπική εικόνα του μυστηριώδη άντρα ντυμένο με χιτώνα και τουρμπάνι να βγάζει από τη τσέπη του ένα ρολόι μπροστά σε έναν αβοήθητο, όχι πολύ έξυπνο, σχεδόν κατατονικό άτομο, λέγοντας, «Είσαι υπό την εξουσία μου.»
Είμαι σίγουρος οι περισσότεροι άνθρωποι συμφωνούν πως μια τέτοια εικόνα είναι γελοία. Ωστόσο, το γεγονός παραμένει πως υπάρχουν πολλές εσφαλμένες αντιλήψεις, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πραγματικοί φόβοι όσον αφορά την ύπνωση, και εγώ πιστεύω ότι οι περισσότεροι σχετίζονται με την παραπάνω εικόνα.
Απιστεύτως, υπάρχει μια διάχυτη πεποίθηση πως μόνο τα άτομα με αδύναμο νου και/ή εύπιστοι μπορούν να υπνωτιστούν. Στην πραγματικότητα, συμβαίνει το εντελώς αντίθετο. Άνθρωποι με νοημοσύνη παραπάνω μετρίας, οι οποίοι μπορούν να συγκεντρωθούν και αυτοί οι οποίοι έχουν δραστήριες, ζωηρές φαντασιώσεις…είναι οι καλύτεροι για την ύπνωση.
Ακόμη μερικές φορές αντιμετωπίζω άτομα που έχουν αληθινές ανησυχίες πως αν επιτρέψουν τους εαυτούς τους να υπνωτιστούν, θα μιλήσουν για «τα πάντα», αποκαλύπτοντας μερικά μυστικά από το παρελθόν τους που εύχονται να κρατήσουν. Υπάρχει η βαθιά ψευδαίσθηση του κοινού πως η ύπνωση είναι «σχέση εξουσίας» μεταξύ του υπνωτιστή και του ατόμου που βιώνει την ύπνωση. Πολλοί ακόμα πιστεύουν πως εαν υπνωτιστούν δεν θα έχουν την επιλογή από το να υπακούνε στις εντολές που τους δίνονται. Ναι, στην πραγματικότητα η σχέση υπνωτιστή-υπνωτιζόμενου δεν είναι τίποτα άλλο εκτός από μια δυναμική σχέση, σχέση εξουσίας. Η μόνη «εξουσία» βρίσκεται στο μυαλό του υπνωτιζόμενου καθώς στην ύπνωση, έχει μεγαλύτερη επίγνωση σε σχέση με την κατάσταση όταν είναι εντελώς ξύπνιος, και διατηρεί πλήρως τις δυνάμεις του για εκλεκτικότητα. Τα μυστικά του είναι ασφαλή.
Ποιός θέλει να φαίνεται χαζός; Σίγουρα, κανένας. Ωστόσο, δεν είναι ασυνήθιστο να βρίσκουμε πως η εσωτερική γνώση ενός ατόμου για την ύπνωση βασίζεται σε ό,τι έχει δει πάνω σε σκηνές θεάματος! Δυστυχώς, το “Svengalisyndrome” έχει υιοθετηθεί μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης από τους μοντέρνους υπνωτιστές θεάματος. Είναι απαραίτητο για το κοινό να έχει ένα στοιχείο λανθασμένης πεποίθησης για να είναι εξ ολοκλήρου πετυχημένο το θέαμα. Επομένως, λέω στον σκεπτικό και τρομαγμένο πελάτη: «Τα άτομα που ανεβαίνουν στη σκηνή και συμμετέχουν στο μαγικό θέαμα συμμετέχουν εθελοντικά. Γνώριζαν πως κάνοντας το, θα συμπεριφέρονταν ανόητα, κάνοντας καραγκιοζιλίκια και γενικά να είναι αστείοι, σωστά? Η απάντηση είναι και φυσικά, ναι. Τα άτομα που συμμετέχουν εθελοντικά σε τέτοια θεάματα έχουν πλήρη επίγνωση για το τι τους περιμένει. Αυτά τα άτομα είναι γενικά χωρίς αναστολές, άτομα που αγαπούν τη διασκέδαση και που συνειδητοποιούν πως η ύπνωση είναι ένα απολαυστικό θέαμα για όλους αυτούς που συμμετέχουν. Οι εθελοντές προσδοκούν να συμμετάσχουν σε ένα διασκεδαστικό σόου, και ξέρουν πως το κοινό, παρομοίως, προσδοκεί να διασκεδάσει.
Για να επαναλάβω αυτά που είπα προηγουμένως, η δύναμη της επιλεκτικότητας επικρατεί στην υπνωτική κατάσταση. Επομένως, το άτομο μπορεί ποτέ να μην προκαλέσει πόνο στον εαυτό του ή να είναι «άλογο» για να διαπράξει έγκλημα. Ωστόσο, εαν για τον οποιαδήποτε λόγο το άτομο βρίσκει μια υποβολή ανάρμοστη, είτε θα αρνηθεί να συμμετάσχει είτε θα βγει αυθόρμητα και εντελώς από την ύπνωση.
Συνεπώς, εαν το άτομο που συμμετέχει στο θέαμα ζητείται να μιμηθεί ένα κλόουν ή να κάνει ήχους, όπως η πάπια, τότε θα συμμορφωθεί με χαρά. Αλλά τι θα συνέβαινε εάν του είχε ζητηθεί να ληστέψει μια τράπεζα? Ποτέ. Θα έβγαινε από την κατάσταση ύπνωσης και θα τελείωνε το σόου.
«Δεν θέλω κανένας να ελέγχει το μυαλό μου!»
Αυτός είναι ο κλασσικός φόβος πως, όπως οι άλλοι, προέρχονται από ένα αρνητικό παρελθόν και λανθασμένες εικόνες. Ένα υπνωτισμένο άτομο είναι σε πλήρης έλεγχο του εαυτού του, έχει πλήρης επίγνωση του περιβάλλοντος και είναι πλήρως ικανό να παίρνει αποφάσεις. Εάν σε ένα άτομο παρουσιάζεται μια ιδέα ή μια πρόταση την οποία βρίσκει ανάρμοστη στο συνειδητό νου, είναι βέβαιο πως θα τη θεωρήσει το ίδιο ανάρμοστη και στη διάρκεια της ύπνωσης και θα την απορρίψει αμέσως. Όπως εξηγήθηκε στο παραπάνω σημείο, μπορεί να βγει εντελώς από την υπνωτική κατάσταση. Η ύπνωση δεν μπορεί να τον ΚΑΝΕΙ να κάνει οτιδήποτε. Αυτό τον βοηθά μόνο να εκπληρώσει τους στόχους που έχει θέσει στον εαυτό του.
Για να το δείξω αυτό στη διάρκεια των μαθημάτων, βάζω έναν εθελοντή σε μια ελαφριά κατάσταση ύπνωσης. Του ζητάω να αφήσει τα χέρια του, να κλείσει τα μάτια του και να πέσει το κεφάλι μπροστά στο στήθος. Μετά, λέω, “Τώρα, πήγαινε στην γωνία, σε παρακαλώ, και στάσου πάνω στο κεφάλι σου.”
Βέβαια, ο φοιτητής δεν συμμορφώνεται. Αντιθέτως, ανοίγει τα μάτια του, σηκώνει το κεφάλι του, γελάει και λέει, «Με τίποτα!»
Το επαναλαμβάνω ξανά: ένα υπνωτισμένο άτομο απλά δεν θα δεχτεί μια ανάρμοστη υποβολή. Στην απίθανη περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπως μια φωτιά, το άτομο, ξανά, θα βγει από την ύπνωση μόνο του, άμεσα και ολοκληρωτικά. Το άτομο είναι πάντα αυτό που έχει τον έλεγχο.
Προσωπικά δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ τον όρο «έκσταση». Φαίνεται να επικαλείται εικόνες με τις προηγούμενες αναφορές στον “watch-swingingfriend” και προωθεί μια λανθασμένη προσδοκία πως η ύπνωση θα παράγει μια «περίεργη αίσθηση».
Ο όρος «έκσταση» προήλθε από τις μέση-Αγγλική και Παλιά Γαλλική λέξεις «transe», η οποία σήμαινε αυξημένη ανησυχία και φόβος, και «transir», να καταστρέφεται, και η λατινική λέξη «transire», να πεθάνω. Είναι εύκολο να δούμε από που προήλθαν αυτές οι νοσηρές και αρνητικές υποδηλώσεις. Ο όρος αναφερόταν στο θάνατο ή στη νοσηρή ανησυχία και δυνατό φόβο τα οποία προηγούνται του θανάτου. Δεν είναι περίεργο πως η έκσταση φοβίζει! (Κάποιοι πιστεύουν πως ο Λατινικός όρος σήμαινε «μετάβαση», αλλά αυτός είναι ο μοντέρνος τρόπος σκέψης για το θάνατο. Για χιλιάδες χρόνια, υποστηριζόταν πως ο θάνατος προήλθε από πληγές από ατυχήματα ή μάχες, ή ανεξέλεγκτη ασθένεια. Λίγοι από τους προγόνους μας πέθαναν ειρηνικά, ο θάνατος ήταν πάντοτε φρικτός, σκληρός και συχνά αγωνιώδης. Για αυτό η λέξη «έκσταση» (=trance) αρχικά συσχετιζόταν με θάνατο.)
Η σύγχρονη χρήση της λέξης «έκστασης» εμπίπτει σε διάφορες κατηγορίες, οι οποίες έχουν οριστεί αρκετά καλά μέσω της κοινής χρήσης. Οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν την λέξη αυτή στα παρακάτω πλαίσια:
Μπορείς να δεις πόσο φτωχή είναι η λέξη «έκσταση» για να περιγράψει την κατάσταση ύπνωσης. Προτιμώ να παραμείνω εξ ολοκλήρου έξω από αυτό μόνο και μόνο για να αποφευχθούν οι αρνητικές υποβολές που μπορεί να φέρνει.
Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι βιώνοντας ύπνωση είναι η προσμονή τους (και μερικές φορές επιμονή) πως θα είναι μια κατάσταση μη συνειδητότητας ή ύπνου! Φαίνεται να μην μπορούν να συλλάβουν την απλή ιδέα πως εάν η ύπνωση ήταν ίδια με τον ύπνο ή την αναισθησία (μη συνειδητότητα), τότε δεν θα υπήρχαν αυτό που λέγεται ύπνωση ή οι υπνωτιστές! Στο άτομο που λέει, «Δεν νομίζω να υπνωτίστηκα – άκουσα κάθε λέξη που είπες,» συχνά απαντώ, «Όταν ξυπνάς κάθε πρωί, νιώθεις σαν να είχες υπνωτιστεί? Εάν όχι, τότε γιατί? Σε τελική ανάλυση, εάν επιμένεις πως πρέπει να ήσουν κυριολεκτικά ξύπνιος ή “blackedout” και αγνόων ώστε να νιώσεις ότι υπνωτίστηκες, τότε γιατί δεν νιώθεις υπνωτισμένος σε εκείνες τις περιπτώσεις όταν είσαι ουσιαστικά ξύπνιος ή ασυνείδητος?»
Όπως εξήγησα προηγουμένως, δεν υπάρχει μυστήριο «αίσθημα» όταν είσαι υπνωτισμένος. Το άτομο ακούει τα πάντα που λέγονται. Το άτομο έχει απόλυτη επίγνωση αυτών που συμβαίνουν γύρω του. Η προσοχή του εστιάζεται περισσότερο στην ύπνωση παρά στη φυσιολογική κατάσταση της εγρήγορσης. Η μόνη ιδιαίτερη «αίσθηση» όντας υπνωτισμένος είναι η αίσθηση απόλυτης και ολοκληρωτικής χαλάρωσης…κάτι που προσδοκείς, αλλά ποτέ δεν φοβάσαι!
Υπάρχουν επιφανειακές ομοιότητες μεταξύ ύπνωσης και ύπνου, αλλά το γεγονός είναι πως η ΥΠΝΩΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΥΠΝΟΣ. Οι δύο καταστάσεις (ύπνος και ύπνωση) είνα διαφορετικές τόσο ψυχολογικά όσο και φυσιολογικά. Παρόλο που χρησιμοποιώ συχνά τους όρους «ξύπνα», και «αφύπνιση», «ξύπνημα» τεχνικά είναι ακατάλληλη ορολογία. Ένα άτομο δεν «κολλάει» σε μια υπνωτική κατάσταση. Δεν μπορεί να συμβεί. Αυτό που μπορεί να συμβεί, ωστόσο, είναι να απολαύσει την κατάσταση χαλάρωσης τόσο πολύ που δεν θα θέλει να γυρίσει πίσω στο ολοκληρωτικό ξύπνημα, στο συνειδητό. Αν, για τον οποιοδήποτε λόγο το άτομο επιλέγει να μην βγει από την ύπνωση όταν δόθηκε η εντολή, θα το κάνει, σε κάθε περίπτωση, κάνε ένα από τα δύο: 1) θα βγει από την ύπνωση μόνος του σε μικρό χρονικό διάστημα, ή 2) θα πέσει σε φυσικό ύπνο μέχρι να ξυπνήσει φυσιολογικά.
Το Κέντρο που σας παρουσιάζουμε δημιουργήθηκε, οργανώθηκε και λειτούργησε μέσα στο χρόνο, όπως παρακάτω περιγράφεται, με κύρια εμπνεύστρια την Γενική Διευθύντριά του Δρ.Βίκυ Σίμου, στην οποία οφείλονται η αρχική ιδέα της γέννησής του και η εξελικτική ανάπτυξή του μέχρι σήμερα.
© 2023 simou-eq.org. All Rights Reserved
