Internet & Αυτοεκτίμηση

Το Ίντερνετ είναι ένας εικονικός κόσμος πλούσιος σε αισθήσεις, αλλά φτωχός σε συναισθήματα.

Σας αρέσει να  περνάτε την ώρα σας στο Ίντερνετ,        
να διασκεδάζετε με παιχνίδια και να βρίσκετε πληροφορίες σε διάφορες  ιστοσελίδες;
Λογικό, διότι πλέον είμαστε ‘μετανάστες’ στον ψηφιακό κόσμο.

«Προσοχή στην Ψυχολογική Μόλυνση»

Μήπως όμως:

–    Μένετε περισσότερη ώρα ενεργοί από ότι αρχικά σχεδιάζατε;
–    Νιώσατε ανάγκη να χρησιμοποιήσετε το Ίντερνετ για αυξημένο χρονικό διάστημα ώστε να αντλήσετε ευχαρίστηση;
–    Όταν κλείσετε τον υπολογιστή αισθάνεστε έπειτα από λίγη ώρα νευρικότητα και ανυπομονείτε για την επόμενη φορά που θα συνδεθείτε στο Ίντερνετ;

Αυτά είναι κάποια από τα σημάδια που πρέπει να μας κάνουν να ανησυχούμε για το κατά πόσο μας αρέσει περισσότερο η διαδικτυακή πραγματικότητα από ότι η αληθινή.H υπερβολική χρήση και κατάχρηση του διαδικτύου είναι μια συμπεριφορά που δηλώνει ότι υπάρχουν προβληματικά πράγματα στη ζωή μας (Thatcher et al.,2008).

1. Η κατάχρηση του Ίντερνετ οδηγεί σε εξασθένηση επαγγελματικών και κοινωνικών αλληλεπιδράσεων που γίνονται πρόσωπο με πρόσωπο.
2. Η πρόσβαση σε άφθονο πορνογραφικό υλικό μπορεί να έχει βλαβερές συνέπειες  στην ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων και να επηρεάσει την μετέπειτα κοινωνική και σεξουαλική τους συμπεριφορά.
3. Το πλήθος των παραβατικών συμπεριφορών κάνει την εμφάνισή του και στον εικονικό κόσμο.
4. Με την παρατεταμένη χρήση του Ίντερνετ διαταράσσονται οι σχέσεις των μελών της οικογένειας. Γονείς μαρτυρούν πως εισέπρατταν την επιθετικότητα ή την αποξένωση και την αδιαφορία των παιδιών τους (όταν τα παιδιά χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο για κοινωνικούς και όχι εκπαιδευτικούς σκοπούς.)

Σύμφωνα με πρόσφατη Ελληνική  έρευνα (Frangos C., 2010), 11,6% φοιτητών χρηστών είναι  εθισμένοι ενώ 34,7% βρίσκονται σε κίνδυνο να εξαρτηθούν.

Αυτοί που κινδυνεύουν περισσότερο από εθισμό στο Ίντερνετ είναι:

– Τα άτομα που βαριούνται και δεν έχουν βρει άλλους ενδιαφέροντες τρόπους να περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους.
– Πολύ έξυπνα άτομα που δεν έχουν βρει άλλες προκλήσεις.
– Τα ανασφαλή άτομα.
– Τα παιδιά που μένουν πολλές ώρες μόνα στο σπίτι.
– Αυτοί που βρίσκουν ελκυστικά τα πολυμέσα λόγω προσωπικών προτιμήσεων.
– Αυτοί που ενθουσιάζονται από τα παιχνίδια στο διαδίκτυο (Interacting videogames).

Συχνά, τα εξαρτημένα από το Ίντερνετ άτομα τείνουν να:

• Εμμένουν σε αρνητικά γεγονότα.
• Μπορεί να ‘ξεκλειδώσουν’ συναισθήματα τα οποία βρίσκουν αντίκρισμα στο διαδίκτυο, έπειτα όμως είναι δύσκολο να τα δαμάσουν και να τα χειριστούν σωστά στις πραγματικές σχέσης ζωής.
• Έχουν υψηλό βαθμό συμπεριφορών αυτο- τιμωρίας.

Γενικά προειδοποιητικά σημάδια

-Στους μαθητές: Μειωμένη επίδοση στο σχολείο.
-Στους εργαζόμενους: Μειωμένη απόδοση στην εργασία.
-Στην υγεία: Αϋπνία, πόνους στα μάτια, επαναλαμβανόμενο άγχος κλπ.

Συμπτώματα εξάρτησης από το Διαδίκτυο:

–    Αποτυχημένες προσπάθειες για τον έλεγχο της συμπεριφοράς
–    Εγκατάλειψη φίλων και οικογένειας
–    Παραμέληση ύπνου προκειμένου να μείνει το άτομο online- ενεργό στο Ίντερνετ.
–    Αίσθηση ενοχής, ντροπής, άγχους, κατάθλιψης τα οποία προέρχονται από την έκθεση στο Ίντερνετ.
–    Αποχή από άλλοτε ευχάριστες δραστηριότητες.( Βλέπε blog για περισσότερα).

Τα χαρακτηριστικά που δείχνουν ότι το άτομο έχει υιοθετήσει συμπεριφορές εθισμού είναι:

Η Προτεραιότητα. Όταν η χρήση Ίντερνετ είναι η πιο σημαντική δραστηριότητα στη ζωή του ανθρώπου.
Η διαφοροποίηση της διάθεσης. Η αίσθηση ότι είμαι στα ‘πάνω’ μου ή στα ‘κάτω’ μου- το αίσθημα του ‘τρελαμένου’ ή ‘ήρεμου’.
Η αντοχή. Η απασχόληση περισσότερη ώρα προκειμένου το άτομο να λάβει αποτελέσματα ευχαρίστησης.
Τα συμπτώματα εγκατάλειψης. Δυσάρεστα αισθήματα τα οποία εμφανίζονται όταν το άτομο απομακρυνθεί από τη χρήση ίντερνετ.
Η σύγκρουση. Εσωτερική σύγκρουση εξαιτίας της δραστηριότητας στην οποία έχει εθιστεί το άτομο.

Τι πρέπει να κάνουμε;

Για να έχουμε μια υγιή συμπεριφορά και να μην εξαρτηθούμε από τον κόσμο του διαδικτύου είναι απαραίτητο να έρθουμε σε επαφή με το συναίσθημά μας. Να αναρωτηθούμε:
Για ποιο λόγο καταλήξαμε να αντλούμε ικανοποίηση από το Ίντερνετ;
Μήπως έχουμε αναπτύξει δυσλειτουργικές σχέσεις με τα άτομα που μας περιβάλλουν;       
Μήπως έχουμε υποβαθμίσει την αυτοεκτίμησή μας;
Πως μπορώ να βοηθηθώ, να αποδεχτώ τον εαυτό μου και να επιτύχω με αυτό που είμαι;

Προσπαθήστε να δικαιολογήσετε για ποιους λόγους βρίσκεστε στο διαδίκτυο (εκτός από όταν είναι απαραίτητο)

Έχει βρεθεί ότι ένα άτομο τείνει να αναλώνεται στο διαδίκτυο περισσότερο όταν αισθάνεται κατάθλιψη ή υπερένταση.

Συμπερασματικά πρέπει να προστατεύσουμε τον εαυτό μας  και τα παιδιά από:
–    Την παιδική πορνογραφία.
–    Τις σεξουαλικές πράξεις μέσω κάμερας.
–    Τις κατά πάσα πιθανότητα επικίνδυνες συναντήσεις με άτομα που γνωρίζουμε στο διαδίκτυο.
–    Από την εμπιστοσύνη που δίνουμε στην ταυτότητα των ατόμων που μας παρουσιάζεται.
–    Από τη δημόσια διαπόμπευση και τα κουτσομπολιά από συνομήλικους στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης (όπως facebook, twitter, myspace κ.λ.π).
–    Τα αμφιλεγόμενα sites που «βοηθούν» στη δίαιτα αλλά μέχρι λιμοκτονίας ή αυτά που δείχνουν τρόπους αυτοκτονίας.

Τι σχέση έχει όμως ο εθισμός στο Ίντερνετ με την Αυτοεκτίμηση;

Άτομα με ανασφάλεια και χαμηλή αυτοεκτίμηση αποθαρρύνονται να εκφραστούν και να λειτουργήσουν σε κοινωνικά πλαίσια. Αντιθέτως, προτιμούν όχι μόνο να προωθούν την ταυτότητά τους σε ψηφιακό επίπεδο αλλά και να πειραματίζονται είτε προβάλλοντας το ιδανικό τους Εγώ είτε παριστάνοντας διάφορες προσωπικότητες.
Με το να ‘μεταμφιέσει’ το άτομο τον εαυτό του και το συναίσθημά του, μπορεί να προβάλλει ό,τι θέλει και να την ψευδαίσθηση της ασφάλειας.
Σύμφωνα με τον Peele, ένα άτομο με έλλειψη ικανοποίησης για τη ζωή του και μειωμένη  αυτοπεποίθηση είναι περισσότερο επιρρεπές στον εθισμό του Ίντερντετ.
Επομένως, ένα άτομο με μειωμένη αυτοεκτίμηση σπεύδει να αντλήσει ευχαρίστηση από το διαδικτυακό κόσμο και εκφράζει σκέψεις και συναισθήματα τα οποία κρύβει πίσω από την ανωνυμία του. Το αποτέλεσμα είναι να ενθουσιάζεται στιγμιαία, να βρίσκεται σε μια ευχάριστη ψευδαίσθηση και η εικόνα που έχει χτίσει να εξαφανίζεται με την απομάκρυνσή του από τον υπολογιστή.
Ένα άτομο με χαμηλή αυτοεκτίμηση, μπορεί να αποκτήσει αυτοπεποίθηση μέσω της αλληλεπίδρασής του με άτομα του διαδικτύου αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι απαραίτητα θετικό. Περιπτώσεις έδειξαν ότι άτομα με μειωμένο αυτό-αίσθημα τείνουν να επηρεάζονται από γνώμες των άλλων και πολλές φορές να καταλήγουν σε θάνατο  είτε από εξαντλητική δίαιτα είτε από αυτοκτονία.